کف و سقف قیمت گذاری خودرو - مجله نازلارا

به گزارش دنیای اقتصاد، درحالی که گفته می گردد به زودی قیمت های تازه خودرو به وسیله شورای رقابت اعلام خواهد شد، روز گذشته یک مقام رسمی در انجمن قطعه سازان خبر از رشد احتمالی 30 تا 80درصدی قیمت ها داد.

مازیار بیگلو، عضو هیات مدیره انجمن سازندگان قطعات و مجموعه های خودرو، روز گذشته در نشستی خبری اعلام نمود به قطعه سازان گفته شده که رشد قیمت کارخانه ای خودرو بین 30 تا 80درصد خواهد بود. پیش از این نیز دنیای اقتصاد پیش بینی نموده بود احتمالا قیمت گذاری تازه خودرو نزدیک به حاشیه بازار خواهد بود. این در حالی است که چنین رشدی تقریبا در کارنامه شورای رقابت بی نظیر است. پیش از این افزایش قیمت هایی که به وسیله این شورا اعمال شده بود عموما زیر 10درصد بود. تنها در آخرین قیمت گذاری که به وسیله شورای رقابت انجام شد، یعنی اردیبهشت ماه سال گذشته، این شورا افزایش 15درصدی قیمت ها را اعمال کرد. در آذرماه سال 1400 نیز که آخرین قیمت گذاری انجام شد، ستاد تنظیم بازار رشد قیمت 18درصدی را برای خودروهای فراوری داخل در نظر گرفت.

اما اکنون به نظر می رسد با توجه به ثابت ماندن قیمت خودرو برای مدت طولانی و روند زیان دهی که خودروسازان در این مدت متحمل شدند و بعلاوه مخالفت هایی که با حضور دوباره این شورا شده، شورای مذکور سعی دارد با رشد قیمت قابل توجه، خودروسازان را از زیان خارج کند. محمود دودانگه، نایب رئیس شورای رقابت، پیش از این اظهاراتی داشت که به نوعی تاییدنماینده روند تازه شورای رقابت است. وی اظهاراتی داشته مبنی بر اینکه با دستورالعمل تازه این شورا حداکثر تا شش ماه آینده بازار خودروی کشور تنظیم شده و به تعادل می رسد. بعلاوه تاکید نموده است قرار نیست خودروسازان محصولی فراوری نمایند که قیمت آن کمتر از قیمت تمام شده باشد و سود منصفانه آنها در نظر گرفته خواهد شد و به تعبیر نایب رئیس شورای رقابت دوران طلایی خودروسازان آغاز می گردد.

وی بعلاوه تاکید نموده با دستورالعمل تازه هم فراوری و هم عرضه خودرو افزایش خواهد یافت. دودانگه در ادامه از واقعی شدن قیمت ها سخن به میان آورده است. از اظهارات نایب رئیس شورای رقابت می توان نتیجه گرفت احتمالا رشد قیمت خودرو در همان بازه ای خواهد بود که بیگلو به آن اشاره نموده است.

اما معین قیمت کارخانه ای خودرو نزدیک به حاشیه بازار، طی یک دهه گذشته یک بار اتقاق افتاده بود که مربوط به دولت یازدهم یعنی دولت اول حسن روحانی و زمانی که رضا رحمانی سکان دار وزارت صمت بود، می گردد. خردادماه سال 98 بود که وزارت صمت به خودروسازان مجوز داد قیمت محصولات خود را پنج درصد کمتر از قیمت حاشیه بازار معین نمایند؛ موضوعی که البته در همان زمان با مخالفت های گسترده ای نیز همراه شد. درنهایت این تنها تجربه ای بود که قیمت گذاری برای خودرو نزدیک به حاشیه بازار انجام شد. اما اکنون با گذشت نزدیک به چهار سال این بار به نظر می رسد این شورای رقابت است که می خواهد همین رویه را در پیش گرفته و افزایش قابل توجهی در قیمت کارخانه ای خودرو اعمال کند.

برای پیگیری این موضوع گفت وگویی با سپهر دادجوی توکلی، مدیر روابط عمومی شورای رقابت، داشتیم. توکلی این موضوع را تایید کرد که قیمت گذاری برای هر خودرو با خودروی دیگر متفاوت خواهد بود، اما در خصوص بازه 30 تا 80درصدی رشد قیمت خودرو در مقام تکذیب برآمد و گفت هنوز چیزی در این رابطه تعیین نیست. با این حال وی در ادامه صحبت های خود اظهار کرد که ممکن است برای یک خودرو 5درصد رشد قیمت رخ دهد و برای خودرویی دیگر 100درصد. این درحالی است که بیگلو نیز می گوید اخبار مربوط به بازه 30 تا 80درصدی رشد قیمت از شورای رقابت به انجمن قطعه سازان رسیده است.

توکلی بعلاوه تاکید نموده قیمت گذاری بر اساس فرمولی که پیش از این منتشر شده انجام خواهد شد که بر اساس اعلام قیمت تمام شده به وسیله خودروساز، صحت سنجی بهای تمام شده به وسیله سازمان حسابرسی، در نظر گرفتن سود عادله و قیاس با قیمت سه خودروی هم تراز خارجی خواهد بود. می توان انتظار داشت خودروهای پرتیراژ که تا به امروز خودروسازان برای ساخت آنها متحمل زیان می شدند از رشد قیمت بیشتری نسبت به خودروهای کم تیراژ بهره مند شوند.

برآورد قیمت تازه خودرو

با توجه به بازه اعلامی بیگلو برای رشد قیمت خودرو و با فرض صحت آن می توان برآوردی از قیمت تازه محصولات خودروسازان داشت. برای آغاز به سراغ یکی از پرطرفدارترین محصولات ایران خودرو برویم. پژو پارس سال که اکنون با قیمت کارخانه ای 165میلیون و 862هزار تومان فروخته می گردد اگر 30درصد افزایش قیمت پیدا کند، بهای آن به 215میلیون و 632هزار تومان می رسد اما اگر قیمت آن با رشد 80درصدی همراه باشد به 298میلیون و 551هزار تومان می رسد. اگر بین دو قیمت میانگین بگیریم به رقم 257میلیون و 85هزار تومان می رسیم.

با این حال پژوپارس جزو خودروهایی بوده که زیان زیادی روی دست خودروساز گذاشته، به همین دلیل می توان انتظار داشت که این خودرو با رشد قیمت بیشتری روبرو باشد. پژو پارس ELX نیز اکنون 209میلیون و 125هزار تومان قیمت دارد که با رشد 30 و 80درصدی به ترتیب می توان قیمت های 271میلیون و 862هزار تومان و 376میلیون و 425هزار تومان را برای آن در نظر گرفت که میانگین آن به 324میلیون و 143هزار تومان می رسد. پژو 206 تیپ 3 نیز از دیگر خودروهای پرتقاضا در طرح های فروش ایران خودرو بوده است.

از آخرین قیمت گذاری خودرو تا به امروز قیمت این مدل 181میلیون و 529 هزار تومان بود؛ حال اگر 30درصد رشد قیمت داشته باشد می توانیم بهای 235میلیون و 978هزار تومان را برای آن متصور باشیم. اما اگر سقف رشد قیمت احتمالی را در نظر بگیریم می توانیم بگوییم با 80درصد رشد قیمت، بهای این خودرو به 326میلیون و 752هزار تومان می رسد؛ میانگین این دو رقم نیز روی 281میلیون و 365هزار تومان می ایستد. پژو 207 دنده ای دیگر خودروی پرتقاضای ایران خودرو نیز اکنون به قیمت 215میلیون و 794هزار تومان فروخته می گردد. اگر نرخ این خودرو 30درصد افزایشی باشد به 280میلیون و 794هزار تومان و اگر 80درصد رشد داشته باشد به 388میلیون و 792هزار تومان می رسد. قیمت میانگین بین این کف و سقف نیز 334میلیون و 793هزار تومان است.

سری هم به سمند بزنیم. این خودرو نیز از آذرماه سال 1400 به مقدار 158میلیون و 288هزار تومان قیمت گذاری شده است اما با رشد 30 و 80درصدی می تواند به ترتیب 205میلیون و 696هزار تومان و 284میلیون و 810هزار تومان قیمت بخورد که میانگین آن روی 245میلیون و 253هزار تومان می ایستد. البته همه خودروهایی که تا به امروز آنالیز کردیم جزو خودروهای پرتقاضا و البته زیان ده بوده اند که می توان انتظار داشت شورای رقابت که وعده خروج خودروسازان از زیان دهی و حتی یک گام جلوتر از آن یعنی سوددهی آنها را داده تمرکز بیشتری بر رشد قیمت این خودروها داشته باشد و سعی کند افزایشی نزدیک به سقف تغییرات را برای آنها اعمال کند تا از این طریق بتواند به وعده خود عمل نموده و خودروسازان را از دام زیان دهی خارج کند.

اما محصولاتی که زیان روی دست خودروساز نمی گذاشتند و تقاضای چندانی هم نداشتند احتمالا رشد کمتری در قیمت را به خود ببینند. برای مثال می توان تغییرات هایما S7 را آنالیز کنیم. این خودرو اکنون درب کارخانه به قیمت 675میلیون تومان فروخته می گردد؛ حال اگر 30درصد رشد قیمت داشته باشد، بهای آن 877میلیون تومان و اگر 80درصد رشد قیمت داشته باشد قیمت آن یک میلیارد و 215میلیون تومان خواهد شد که میانگین آن را می توان یک میلیارد و 46میلیون تومان در نظر گرفت. البته بعید است قیمت این خودرو به دلایلی که به آن اشاره کردیم تا این مقدار افزایش پیدا کند.

نگاهی داشته باشیم به محصولات سایپا که برای آنها نیز نمی توان به مقدار محصولات پرتقاضای ایران خودرو انتظار رشد قیمتی داشت. برای آغاز به سراغ کوییک دنده ای برویم: این خودرو اکنون 168میلیون و 242هزار تومان قیمت دارد که با 30درصد رشد به 218میلیون و 714هزار تومان و با 80درصد رشد به 302میلیون و 835هزار تومان می رسد که میانگین آن 260میلیون و 774 هزارتومان خواهد بود. خودروی دیگر سایپا یعنی شاهین از بدو فراوری به قیمت 344میلیون و 747هزار تومان قیمت گذاری شد که قیمت آن را با کف و سقف تغییرات مفروض می توان 435میلیون و 171هزار تومان و 602میلیون و 544هزار تومان در نظر گرفت که میانگین این دو قیمت 518میلیون و 857هزار تومان است.

ساینا محصول دیگری از این خودروساز است که اکنون قیمت آن 169میلیون و 998هزار تومان است که با 30 و 80درصد رشد قیمتی به ترتیب می تواند به 220میلیون و 997هزار تومان و 305میلیون و 996هزار تومان با میانگین قیمتی 263میلیون و 496هزار تومان برسد. البته همه اینها حدس هایی است که براساس بازه اعلامی بیگلو صورت گرفته است. باید منتظر بود و دید در روزهای آینده قیمت هایی که به وسیله شورای رقابت اعلام می گردد دقیقا به چه مقدار است. با این حال می توان انتظار داشت عمده تغییرات در همین بازه باشد اما در خصوص بعضی خودروهای کم تقاضا و سودده ممکن است رشد قیمتی کمتر و در خصوص بعضی مدل هایی که زیان بیشتری روی دست خودروساز گذاشته اند رشد قیمتی بیشتر باشد. اما آنچه تعیین است محصولات زیان ده خودروسازان و پرتیراژها نسبت به کم تیراژها با قیمت بالاتری همراه خواهند بود.