پیش بینی انتها کرونا توسط دانشمندان - مجله نازلارا

کریس موری از متخصصان علوم پزشکی در دانشگاه واشنگتن که پیش بینی هایش در خصوص بیماری کووید-19 و مرگ و میر ناشی از آن در سراسر دنیا به طور دقیق دنبال می گردد، اخیرا فرضیات خود درباره طول دوره این همه گیری و زمان احتمالی سرانجام یافتن آن را تغییر داده است.

به گزارش ایسنا، موری در شرح یافته های جدید خود می گوید: تا همین اواخر امیدوار بودیم که کشف چندین واکسن موثر کروناویروس بتواند به کشورها در جهت دستیابی به مصونیت جمعی (ایمنی جمعی) یاری کند یا اینکه شانس انتقال و گسترش بیماری به واسطه ترکیب دو فرایند واکسیناسیون و عفونت های قبلی از بین برود. اما ماه گذشته داده های بدست آمده از انجام آزمایش ها روی واکسن کووید-19 در آفریقای جنوبی نشان داد که ظهور یک سویه جدید دیگر از کروناویروس در آینده ای پیش بینی نشده نه تنها می تواند از اثربخشی واکسن بکاهد بلکه می تواند از ایجاد مصونیت طبیعی در افرادی که پیش از این آلوده شده بودند نیز جلوگیری کند.

کریس موری مدیر موسسه سنجش و ارزیابی سلامت که مقر آن در سیاتل است در مصاحبه ای با خبرگزاری رویترز در این باره تاکید نمود: بعد از دیدن این داده ها، خواب به چشمانم نمی آید!

وی با اشاره به همه گیری بیماری کووید-19 این پرسش را مطرح می نماید که این بیماری واقعا چه زمانی سرانجام می یابد؟

وی در حال حاضر در حال به روزرسانی مدل خود برای کشف میزان مقاومت سویه های مختلف کروناویروس و توانایی آنها در غلبه بر مصونیت طبیعی است تا پیش بینی های جدیدش را درباره سرانجام این همه گیری دنیای ارائه دهد.

براساس مصاحبه ها و گفت و گوهای جدید خبرگزاری رویترز با 18 متخصص و محقق حوزه علوم پزشکی که از نزدیک فرایند شیوع و گسترش همه گیری را ردیابی می نمایند یا برای مهار و کنترل پیامدهای آن اقداماتی انجام داده اند، در میان دانشمندان اتفاق نظر جدیدی در حال شکل گیری است.

بسیاری از آنان تشریح نموده اند که چگونه موفقیت بدست آمده در تهیه دو واکسن با کارایی حدودا 95 درصدی در اواخر سال گذشته، امیدواری هایی را به همراه داشت مبنی بر اینکه می توان ویروس را به طور گسترده ای با واکسن مهار کرد مانند آنچه که پیش از این در خصوص بیماری سرخک انجام گرفت. اما به گفته آنها، آنچه به تازگی مشاهده شده و داده های چند هفته اخیر در خصوص شناسایی سویه های جدید در آفریقای جنوبی و برزیل، این پیش بینی خوش بینانه را تضعیف نموده است.

اکنون این متخصصان معتقدند که ویروس SARS-CoV-2 نه تنها به عنوان یک ویروس بومی در کنار بشر باقی می ماند و گردش آن در جوامع همچنان ادامه دارد بلکه احتمالا موجب تحمیل بار قابل توجهی از بیماری و مرگ و میر بر جوامع طی سال های آینده خواهد شد.

در نتیجه آنها تاکید می نمایند مردم باید انتظار داشته باشند که اقداماتی چون استفاده از ماسک و اجتناب از حضور در مکان های شلوغ در مواقعی که موارد ابتلا افزایش می یابد به ویژه در خصوص افراد آسیب پذیر همچنان ادامه پیدا کند.

پیش از این نیز دکتر آنتونی فائوچی مشاور ارشد دولت و رئیس بخش بیماری های عفونی در ایالات متحده در مصاحبه ای گفت: اگر سویه دیگری از ویروس بروز کند حتی در صورت واکسیناسیون هم، من همچنان از ماسک استفاده می کنم. یک جهش کوچک در ساختار سویه ای از این ویروس کافیست تا موج دیگری از شیوع بیماری را در پی داشته باشد و به این ترتیب پیش بینی هایمان در خصوص زمان بازگشت به زندگی عادی به هم خواهد خورد.

با این حال بعضی از متخصصان و محققان از جمله موری همچنان تصدیق می نمایند که چشم انداز این بیماری می تواند بهبود پیدا کند.

آنها معتقدند واکسن های جدید علیه این بیماری که با سرعت بالایی فراوری شده اند ظاهرا توانسته اند حتی در صورتیکه سویه های جدید ویروس عامل بیماری باشند بازهم از موارد بستری در بیمارستان ها و همچنین مرگ و میرها تاحدی بکاهند.

بسیاری از فراورینمایندگان واکسن در حال کار روی واکسن های تقویت نماینده و واکسن های جدید هستند که می تواند سطح بالایی از اثربخشی را در برابر انواع مختلف ویروس داشته باشند و محققان نیز تاکید دارند که هنوز ضروری است که نکات زیادی در خصوص توانایی سیستم ایمنی بدن در فرایند مبارزه با این ویروس آموخته گردد.

در حال حاضر و از ابتدای سال 2021 میلادی در بعضی از کشورها میزان موارد ابتلا به بیماری کووید-19 کاهش یافته و همچنین موارد ابتلا به نوع شدید بیماری و بستری در بیمارستان کمتر از قبل شده است.

کووید-19 شدیدتر از آنفلوآنزا

موری می گوید: اگر نوع آفریقای جنوبی کروناویروس یا جهش های مشابه به سرعت گسترش پیدا نمایند، تعداد موارد ابتلا به بیماری کووید-19 که منجر به بستری شدن در بیمارستان یا مرگ و میرها در زمستان آینده می گردد، می تواند تا چهار برابر بیشتر از آنفلوآنزا باشد.

برآوردهای تقریبی حاکیست که تا آن موقع حداکثر احتمالا واکسنی با اثربخشی 65 درصد به نیمی از جمعیت این کشور تزریق می گردد. با این حال براساس محاسبات سالانه دولت فدرال از تلفات بیماری هایی چون آنفلوآنزا، در خصوص کووید 19 در بدترین سناریو می توان شاهد مرگ حدود 200 هزار نفر از مردم آمریکا بر اثر این بیماری در زمستان امسال بود.

هرچند پیش بینی فعلی موسسه دکتر موری که تا اول ژوئن را دربرمی گیرد این فرض را مطرح نموده است که تا آن موقع 62 هزار مورد فوت دیگر در ایالات متحده و 690 هزار مورد فوت دیگر در دنیا بر اثر کروناویروس رخ خواهد داد. این مدل در عین حال شامل فرضیاتی در خصوص میزان واکسیناسیون و همچنین قابلیت انتقال انواع سویه های جهش یافته در آفریقای جنوبی و برزیل است.

تغییر نظرات این محققان همچنین بر اظهارات محتاطانه دولت ها درباره زمان سرانجام همه گیری تاثیر گذاشته است به گونه ای که مقامات انگلیس اخیرا تاکید نموده اند به رغم انجام سریع واکسیناسیون، انتظار می رود محدودیت های سختگیرانه کرونایی در سراسر دنیا به کندی برداشته شوند.

همچنین پیش بینی های دولت ایالات متحده در خصوص بازگشت به فرایند عادی زندگی بارها و بارها عقب افتاده و محدودیت های کرونایی اخیرا از اواخر تابستان تا کریسمس و سپس تا مارس 2022 تمدید شده است. این فرایند در بعضی دیگر از کشورهای اروپایی همچون آلمان نیز مشاهده شده است.

در این میان بعضی از متخصصان و محققان اهداف میانه تری را در نظر دارند.

برای مثال استفان بارال متخصص اپیدمیولوژی از دانشکده بهداشت عمومی جانز هاپکینز این پرسش را مطرح نموده است که گذشتن از مرحله اضطراری همه گیری چه معنایی دارد؟

در حالی که بعضی از کارشناسان این پرسش را عنوان نموده اند که آیا کشورها می توانند به وسیله واکسن و محدودیت های شدید، موارد ابتلا به بیماری کووید-19را به طور کامل ریشه کن نمایند اما بارال، اهدافی ملایم تر و در عین حال معناداری را در راستا عبور از مرحله اضطرار مطرح می نماید.

وی تاکید دارد: به نظر من، هدف این است که بیمارستان ها و بخش های مراقبت ویژه مملوء از بیمار نباشند و مردم به طرز غم انگیزی از بین نفرایند.

دشواری مبارزه با یک ویروس در حال تغییر

کروناویروس جدید از همان ابتدا یک هدف در حال تغییر بود. در اوایل همه گیری، کارشناسان برجسته ای چون دکتر مایکل رایان رئیس برنامه اضطراری سازمان دنیای بهداشت هشدار دادند که این ویروس می تواند بومی گردد و ممکن است هرگز از بین نرود.

با این وجود متخصصان هنوز باید نکات بسیاری را می آموختند از جمله اینکه آیا امکان فراوری واکسن علیه این ویروس وجود دارد یا اینکه با چه سرعتی جهش پیدا خواهد نمود. آیا این بیماری بیشتر شبیه سرخک است که می توان با میزان بالای واکسیناسیون آن را کنترل کرد یا اینکه شبیه به آنفلوآنزاست که هر ساله میلیون ها نفر در سراسر دنیا به آن مبتلا می شوند و افراد آسیب پذیری نیز بر اثر آن جان خود را از دست می دهند؟

در طول سال 2020 میلادی تقریبا بیشتر محققان در عین حال که از این پاندمی شگفت زده شده بودند، اطمینان می دادند که کروناویروس جدید به اندازه کافی تغییر ننموده که بتواند مسری تر یا کشنده تر گردد.

در ماه نوامبر محققان به واکسن دست پیدا نموده و بعضی از شرکت های داروسازی چون فایزر و بیو ان تک مدعی شدند که میزان اثربخشی واکسن های فراوریی آنها علیه کرونا بالاتر از هر نوع واکسن آنفلوآنزاست.

با این حال تعدادی از دانشمندان و محققانی که از آن پس با خبرگزاری رویترز مصاحبه نموده اند، تاکید داشتند حتی با وجود این نتایج، انتظار ندارند که این واکسن ها کروناویروس را از بین ببرند. هرچند شماری از آنان نیز بر این باورند که این داده ها جامعه علمی را امیدوار نموده که می توان بیماری کووید-19 را به مرور زمان از بین برد.

آزرا غنی، رئیس بخش اپیدمیولوژی بیماری های عفونی در کالج امپریال لندن نیز در این باره می گوید: همه ما پیش از کریسمس و با تزریق اولین واکسن کاملا خوشبین بودیم.

هرچند وی خاطرنشان می نماید: اما این خوش بینی کوتاه مدت بود. اواخر ماه دسامبر، انگلیس نسبت به شناسایی نوع جدیدتری از ویروس با قابلیت انتقال بالاتر که به سرعت در حال تبدیل شدن به شکل غالب کروناویروس در کشور بود، هشدار داد. و تقریبا در همان زمان متخصصان از گسترش سویه های دیگر در آفریقای جنوبی و برزیل آگاه شدند.

در همین رابطه فیل دورمیتزر، محقق ارشد واکسن سازی در ماه نوامبر به رویترز گفت: موفقیت در فراوری واکسن هایی علیه کرونا در کشورهای مختلف نشان داد که ویروس در برابر ایمن سازی آسیب پذیر است و این دستاورد، یک موفقیت برای بشریت محسوب می گردد.

اما وی نیز در اوایل ماه ژانویه اذعان کرد که سویه های جدیدتر این کروناویروسفصل جدیدی را گگردده اند که بر اساس آن شرکت ها باید به طور دائم، جهش هایی را که می توانند تاثیر واکسن ها را کاهش دهند، رصد و کنترل نمایند.

همچنین در اواخر ماه ژانویه، تاثیر این جهش ها روی واکسن حتی بیشتر معین شد به طوریکه داده های آزمایشات بالینی Novavax نشان داد که واکسن آن در آزمایش انجام گرفته در انگلیس 89 درصد موثر بوده اما اثربخشی آن در جلوگیری از گسترش کروناویروس در آفریقای جنوبی 50 درصد بوده است. یک هفته بعد نیز داده های بیشتر نشان داد که واکسن کرونای شرکت آسترازنکا، تنها می تواند محافظت محدودی در برابر نوع خفیف بیماری ناشی از کروناویروس جهش یافته در آفریقای جنوبی ایجاد کند.

همچنین چندین دانشمند دیگر به رویترز گفته اند که تغییر نظرات اخیر بسیار قابل توجه است.

شین کروتی، ویروس شناسی از موسسه ایمونولوژی لا ژولا در سن دیگو، این شرایط را یک شلاقِ علمی توصیف کرد. در ماه دسامبر، وی معتقد بود که دستیابی به اصطلاح ریشه کن کردن کاربردی کروناویروس همچون سرخک، احتمال دارد.

کروتی می گوید: اکنون با واکسیناسیون هرچه بیشتر افراد همچنان همان جواب و همان راستا که در اول دسامبر یا اول ژانویه وجود داشت در حال پیشروی است و باید اذعان کرد که نتیجه هنوز معین نیست.

آیا ضرورت استفاده از ماسک برای سال های طولانی واقعیت دارد؟

پس از گذشت حدودا یک سال از همه گیری کووید 19، اکنون مردم تا حدودی به استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی عادت نموده اند.

براساس گزارشی از شبکه خبری بی بی سی، مری رامزی، رئیس بخش ایمونولوژی وزارت بهداشت انگلیس اخیرا پیش بینی نموده است که (با توجه به جهش های کروناویروس) احتمالا مردم مجبور می شوند طی چند سال آینده از ماسک استفاده نموده و فاصله اجتماعی را رعایت نمایند.

به گفته این متخصص اپیدمیولوژی، چنین مراقبت ها و محافظت هایی تأثیر چندان منفی بر اقتصاد کشورها نمی گذارند.

وی در ادامه اضافه نمود: به عقیده من، این اقدامات حداقل چند سال حفظ خواهند شد، به ویژه تا زمانی که فرایند واکسیناسیون در دیگر کشورها ادامه یابد و شاخص های ابتلا، به حداقل سطح خود برسد. به معنای دیگر، تا زمانی که ما بتوانیم بتدریج به زندگی عادی برگردیم.

پیش از این نیز هانس کلوگه، رئیس دفتر منطقه ای اروپایی سازمان دنیای بهداشت خاطرنشان کرد که پاندمی ویروس کرونا در طول سال 2021 ادامه خواهد داشت اما اوایل سال 2022 می توان در انتظار سرانجام آن بود. اما این تاریخ هم به معنای ناپدید شدن کامل این ویروس نیست.

ادعای اوگور شاهین درباره زمان بازگشت به زندگی عادی

در میان شک و تردیدهای اکثریت دانشمندان و جامعه دنیای پزشکی درباره زمان سرانجام این همه گیری و بازگشت به زندگی عادی، اوگور شاهین، بنیان گذار ترک تبار شرکت داروسازی بیوان تک و سازنده واکسن فایزر، ادعا می نماید که در صورت ادامه واکسیناسیون، محدودیت های مرتبط به کرونا از پاییز آینده به تدریج برچیده می گردد.

هرچند وی نیز همچنان تأکید می نماید که ویروس کرونا از بین نخواهد رفت و دست کم یک سال دیگر طول می کشد تا شرایط کاملا تحت کنترل قرار گیرد.

بنابر گزارش دویچه وله، وی همچنین معتقد است که از آن پس کروناویروس و گونه های جهش یافته آن اینجا و آنجا سر بلند می نمایند اما دیگر ترسناک نخواهند بود.

نتیجه یک پژوهش درباره ایمنی طبیعی در برابر کرونا

در این میان گروهی از متخصصان و محققان دانمارکی نیز در مطالعاتی جدیدتر دریافته اند که افراد بالای 65 سال که یک بار به کرونا مبتلا شده اند، بیشتر از افراد جوانتر احتمال ابتلای دوباره به کرونا را دارند. این متخصصان تاکید دارند حتی کسانی که یک بار مبتلا شده اند نیز باید واکسن بزنند.

این پژوهش گسترده از سوی متخصصان دانمارکی نشان داده که افراد بالای 65 سال که یک بار به بیماری کووید 19 مبتلا شده اند بیشتر از همتایان جوان خود احتمال ابتلای دوباره را دارند.

نتایج این تحقیق در مجله تخصصی لانست منتشر شده است.

دویچه وله در گزارشی در این باره آورده است: متخصصان دانمارکی برای این مطالعه داده های فراوانی را تجزیه و تحلیل نموده اند که در قالب یک برنامه استراتژی تست کرونا در موج اول و دوم شیوع این ویروس در سطح ملی جمع آوری شده است. بیش از چهار میلیون نفر در سال 2020 در دانمارک تست مجانی پی سی آر انجام داده اند. نتایج این آزمایش ها به محققان دانمارکی یاری نموده تا بتوانند این مطالعه را انجام دهند.

بر اساس نتایج این تحقیق، به طور متوسط 65 درصد کسانی که نتیجه آزمایش شان در موج اول شیوع کرونا مثبت بوده، در موج دوم نیز تست مثبت داشته اند.

یکی از نویسندگان این تحقیق نیز می گوید: هنوز معین نشده که ایمنی طبیعی بدن در برابر ویروس SARS-CoV-2 تا چه مدت پایدار خواهد بود. اما این احتمال وجود دارد که این ایمنی حدود شش ماه دوام داشته باشد. به گفته او در این مطالعه به موردی برخورد نشده که فردی در عرض شش ماه دو بار به بیماری کووید 19 مبتلا گردد.

این در حالی است که پیشتر گفته شده بود که ایمنی در برابر ویروس کرونا می تواند تا سال ها دوام داشته باشد.

به اعتقاد محققان در این مطالعه، مقررات و محدودیت های کرونایی مثل حفظ فاصله از سوی کسانی هم که یک بار به کرونا مبتلا شده اند باید رعایت گردد. به خصوص درباره افراد سالمند نمی توان به ایمنی طبیعی بدن اطمینان کرد.