عزتی: دولت به جای اخذ مالیات پول بدون پشتوانه چاپ کرد، ساده ترین راه انتخابی دولت به ضرر معیشت مردم تمام شد - مجله نازلارا

گروه اقتصادی خبرنگاران، آمار های چاپ پول نشان می دهد رقم چاپ پول در دولت آقای روحانی به 365 هزار میلیارد تومان رسیده است. بر اساس محاسبات منتشر شده از آمار های بانک مرکزی، در خاتمه فروردین سال جاری حجم پایه پولی در کشور به 461 هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به خاتمه دولت دهم (96 هزار میلیارد تومان) 365 هزار میلیارد تومان بیشتر شده است. به این معنا که دولت آقای روحانی که به چاپ پول و تورم زایی برای فراوری مسکن مهر که منجر به خانه دار شدن تعداد کثیری از هموطنان شد خرده می گرفت در هشت سال گذشته بیش از 7 برابر 50 هزار میلیارد تومانی است که دولت قبل برای ساخت مسکن مهر پول چاپ کرد، پول چاپ نموده است، موضوعی که از نظر کارشناسان یکی از دلایل اصلی افزایش تورم کنونی است. مرتضی عزتی؛ اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس درباره چاپ پول توسط دولت و راه های جایگزین این موضوع وچرایی اینکه چرا دولت به جای استفاده از سایر راهکارها، پول چاپ نموده پرداخته است.

عزتی در مصاحبه با دانشجو گفت: اساسا دولت ها برای تامین هزینه های خود احتیاجمند منابع اقتصادی هستند، لذا همه دولت های جهان، اصولا مقداری پول چاپ می نمایند و در اختیار مردم کشور خود می گذارند، بنابراین پولی که در کشور های مختلف در اختیار مردم است توسط دولت چاپ شده، البته دولت هم منافع خود را کسب نموده است، این یک کلیت است که در همه اقتصاد ها وجود دارد. اما درباره انتشار پول یک بحث اساسی وجود دارد، با این دستور العمل که نمی بایست حجم پول از نسبتی از فراوری ناخالص داخلی بیشتر باشد، بنابراین باید یک نسبت ثابتی باشد.

وی در ادامه خاطر نشان کرد: با توجه به سرعت گردش پول اگر سرعت گردش پول بالا برود، حتما حجم پول باید کاهش بیابد، اگر چنین چیزی رخ بدهد منطقا به وسیله انتشار و وجود پول در دست مردم تورم ایجاد نمی گردد، اما تورم به دلیل عوامل دیگر ایجاد می گردد.

عزتی در این زمینه شرح داد: اگر حجم پول و سرعت گردش پول ثابت باشد و فراوری ناخالص داخلی رشد حداقلی داشته باشد، تورم ایجاد نمی گردد. زمانی که عوامل دیگری در میان باشد، مثل کاهش عرضه و افزایش تقاضا، این ها می تواند منجر به بالا رفتن قیمت ها یا سرعت گردش پول گردد، پول هم منتشر گردد یا به هر صورتی از خارج از اقتصاد، چیزی به نام پول به اقتصاد تزریق گردد، اگر فراوری به همان نسبت افزایش پیدا نکند با ثبات سایر شرایط، قطعا تورم ایجاد می گردد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس خاطر نشان کرد: اگر پول جدیدی چاپ گردد و به بازار تزریق گردد این پول جدید اگر به همان نسبت با فرض ثبات شرایط، اما فراوری افزایش نیابد، موجب افزایش تورم می گردد. یکی از مهمترین دلایل افزایش چاپ پول تامین بودجه دولت است، یعنی اصولا دولت ها برای تامین بودجه خود به سراغ منابع درآمدی می فرایند که به تورم منتهی نگردد، منابع درآمدی که حتی به فراوری یاری می نماید، یکی از راه های اساسی این موضوع اخذ اقتصادیات از بخش های غیرمولد است، کاری منطقا درست، اما اگر دولت ها نتوانند برای تامین بودجه خود به مقدار کافی اقتصادیات اخذ نمایند و نتوانند از اقتصادیات های دیگر بودجه خود را تامین نمایند ممکن است به دنبال منابع دیگری باشند، که در اقتصاد ما یکی از این منابع، فروش نفت است.

استاد اقتصاد درباره چرایی چاپ پول در دو دولت آقای روحانی شرح داد: دولت آقای روحانی به دلیل تحریم ها و کاهش شدید درآمد های نفتی، و اینکه پایه های اقتصادیاتی در اقتصاد ما تعریف نشده است و دولت نمی تواند از منابع دیگری مثل اقتصادیات، حتی استقراض از بخش خصوصی، غیر خصوصی و فروش دارایی بودجه خود را تامین کند در نهایت ناچار به انتشار پول رو آورد، هر چند دولت می دانسته که انتشار پول در هر شرایطی می تورم زاست، بخصوص وقتی فراوری ثابت باشد به صورت قطعی به تورم منتهی می گردد. با توجه به کاهش فراوری در چند سال اخیر، افزایش رکود و کرونایی که رکود را تشدید کرد، دولت نتوانست از جای دیگری درآمد های مورد احتیاج بودجه خود را تامین کند ناچار به سراغ انتشار پول رفت.

وی در ادامه شرح داد: البته دولت می توانست برای تامین بودجه خود راه های دیگری را امتحان کند، راه هایی به مراتب بهتر از چاپ پول، اما دولت راه ساده و آسان تر را برای تامین بودجه مورد احتیاج خود یعنی چاپ پول انتخاب نموده است، راه ساده ای که تورم را به شدت افزایش داده است. راه ساده ای برای دولت که به قیمت فشار بیشتر روی مردم و هزینه کرد های بیشتر منتهی شده، یعنی به تبع تورم مردم مجبورند برای تامین احتیاج های خود پول بیشتری خرج نمایند، لذا بیشتر مردم تحت فشار قرار گرفته اند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس خاطر نشان کرد: اینگونه نیست که بگوییم پولدار ها تحت فشار نیستند و فقرا تحت فشار قرار گرفته اند، بلکه درست تر این است که بگوییم همه تحت فشار هستند، اما بعضی ها فشار بیشتری را تحمل می نمایند و بعضی فشار کمتری، یعنی افراد با درآمد ثابت، فشار بیشتری را تحمل می نمایند و ثروتمندان به علت داشتن دارایی های دیگری، کمتر تحت فشار هستند، اما هزینه آن ها هم بالا رفته است، بنابراین همه مجبور هستند پول بیشتری خرج نمایند. مثلاً کسی که 4 میلیون تومان درآمد دارد برای تامین بخشی از احتیاج های اساسی خانواده باید ماهیانه 6 میلیون تومان هزینه کند، اما ممکن است این فرد نتواند آن دو میلیون تومان را تامین و فراهم کند، بنابراین طبقات پایین جامعه بیشتر تحت فشار قرار می گیرند، قطعا تامین پول برای ثروتمندان، یعنی تامین هزینه های افزایش یافته نسبت به دهک های ضعیف جامعه راحت تر است، اما به هر حال به واسطه چاپ پول بدون پشتوانه هر دو طبقه غنی و فقیر تحت فشار قرار می گیرند.