زنگ خطر درد های مزمن شکمی بچه ها با این علائم به صدا در می آید، درد مزمن شکمی را چه موقع باید جدی بگیریم؟ - مجله نازلارا

پدرام عطایی فوق تخصص گوارش بچه ها و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان در گفت وگو با خبرنگار ، درباره انواع درد های شکمی در بچه ها، اظهار کرد: درد های شکمی در بچه ها به دو دسته درد های حاد و مزمن شکمی تقسیم بندی می شوند. درد های حاد شکمی به درد هایی گفته می گردد که کودک چند ساعت پس از شروع درد به پزشک مراجعه می نماید. اما درد های مزمن شکمی، درد هایی هستند که 2 ماه از شروع درد گذشته است و حداقل هفته ای یکبار تکرار می شوند.

این فوق تخصص گوارش بچه ها اعلام کرد: شایع ترین علت درد های حاد شکمی در بچه ها، اسهال و استفراغ (گاسترو آنتریت) است؛ از علل دیگر درد های حاد شکمی در بچه ها می توان به آپاندیسیت، درد های ناشی از سنگ کلیه، انسداد روده و بیماری های صفراوی (سنگ های کیسه صفرا) اشاره نمود.

عطایی اضافه نمود: درد های مزمن شکمی به دو دسته عملکردی و ارگانیک تقسیم بندی می شوند که درد های مزمن شکمی بچه ها بیشتر ناشی از علل عملکردی هستند. منظور از درد های مزمن شکمی از نوع عملکردی، درد هایی است که کودک درد را احساس می نماید، این درد ها حتی ممکن است کودک را از رفتن به مدرسه بازدارد، ولی در آنالیز هایی که پزشک انجام می دهد و نتایج حاصل از آزمایش ها، تصویربرداری ها و حتی آندوسکوپی و کلونوسکوپی هیچ علت ارگانیکی برای این درد معین نمی گردد.

او تأکید کرد: شایع ترین علت درد های مزمن شکمی از نوع عملکردی، ازدیاد حساسیت احشایی است و شایع ترین نمونه درد های مزمن شکمی از نوع عملکردی، سندروم روده تحریک پذیر (IBS) بوده. منظور از ازدیاد حساسیت احشایی این است که اگر در فردی که به درد مزمن شکمی از نوع عملکردی دچار است، بالونی را داخل معده یا مقعد او باد کنیم، به او احساس خیلی بدی دست می دهد، به عبارتی چنین شخصی نسبت به فرد سالم درد بیشتری را احساس می نماید.

این فوق تخصص گوارش بچه ها توضیح داد: از علل دیگر درد های مزمن شکمی از نوع عملکردی می توان به سوء هاضمه عملکردی (معده عصبی)، میگرن شکمی، درد شکم عملکردی و سندروم درد شکم عملکردی اشاره نمود. در درد شکم عملکردی کودک از درد دور ناف شکایت می نماید و هیچ علامت دیگری ندارد، اما در سندروم درد شکم عملکردی، کودک علاوه بر دل درد از درد سایر قسمت های بدن مانند سر، شانه ها و پا ها هم رنج می برد.

عطایی گفت: 90 درصد درد های مزمن شکمی بچه ها را علل عملکردی به خود اختصاص می دهند و تنها کمتر از 10 درصد درد های مزمن شکمی بچه ها ناشی از علل ارگانیک هستند. علل ارگانیک بسیار اهمیت دارند، زیرا اگر این علل به خوبی تشخیص داده نشوند، ممکن است عوارض جدی را برای کودک ایجاد نمایند.

او اظهار کرد: از جمله علل درد های مزمن شکمی بچه ها از نوع ارگانیک می توان به زخم های پپتیک (زخم هایی که در مری، معده و اثنی عشر اتفاق می افتند)، درد های مربوط به التهاب مری، گاستریت (التهاب معده)، بیماری های التهابی روده (IBD) (کولیت اولسروز و کرون)، پانکراتیت راجعه (پانکراتیت عود نماینده)، التهاب کیسه صفرا و درد های ناشی از سنگ کلیه اشاره نمود.

این فوق تخصص گوارش بچه ها اعلام کرد: از علائمی که زنگ خطر درد های شکمی بچه ها از نوع ارگانیک هستند، می توان به دردی که کودک را از خواب بیدار می نماید، دردی که در قسمت مرکزی شکم نیست و در طرفین شکم به ویژه سمت راست آن وجود دارد، دردی که با استفراغ مکرر یا استفراغ خونی و دفع خون از مقعد، اسهال طول کشیده، با کاهش وزن یا اختلال وزن گیری همراه باشد، درد همراه با علائم ادراری مانند سوزش و تکرر ادرار، وجود خون در ادرار و درد پهلوها، درد همراه با تأخیر در بلوغ، آنزیم های کبدی بالا، خون مخفی در مدفوع و دردی که در آزمایش خونی که برای کودک انجام می گردد (CBC DIFF) همراه با کم خونی یا افزایش گلبول سفید یا پلاکت خون باشد، اشاره نمود. در بیماری های التهابی روده اغلب میزان گلبول های سفید یا پلاکت خون افزایش پیدا می نمایند.

عطایی اظهار کرد: اگر درد های مزمن شکمی بچه ها از نوع عملکردی باشند، ما برای درمان در مرحله نخست به خانواده ها اطمینان می دهیم که این درد ها نگران نماینده نیستند. در مرحله دوم درمان، از رفتار درمانی یاری می گیریم.

او یادآوری کرد: اگر درد های مزمن شکمی بچه ها از نوع عملکردی با انجام دو مرحله ذکر شده در بالا بهبود پیدا ننمایند، پزشک می تواند از تجویز دارو هایی مانند آمی تریپتیلین، سیتالوپرام و سیپروهپتادین یاری بگیرد، برای برطرف یبوست بچه ها هم مصرف دارو های ملین زیر نظر پزشک پیشنهاد می گردد.